Psylocybina oraz MDMA (inaczej 3,4-Metylenodioksymetamfetamina, ecstasy) to popularne narkotyki, których posiadanie jest w Polsce zabronione (Ustawa o Przeciwdziałaniu Narkomanii). MDMA to syntetyczny narkotyk, który zmienia nastrój i percepcję. Psylocybina z kolei to substancja psychoaktywna znajdująca się naturalnie w niektórych gatunkach grzybów.  Nie będę tu skupiać się jednak na samym działaniu czy niebezpieczeństwach jakie niesie z sobą zażywanie tych narkotyków, a na… ich zastosowaniu w medycynie. 

Ecstasy w psychoterapii

MDMA po raz pierwszy zastosowano w medycynie w latach 70. XX wieku jako pomoc w psychoterapii - „terapii rozmową”. Leczenie to jednak nie miało poparcia w badaniach klinicznych i tym samym zastosowanie MDMA w psychoterapii nie uzyskało zgody amerykańskiej Agencji ds. Żywności i Leków (FDA). Pomimo tego, że w większości krajów substancja jest nielegalna, niektórzy badacze nadal widzą potencjał ecstasy w psychoterapii, pod warunkiem, że substancja podawana jest pacjentom w ściśle kontrolowanych warunkach i ilościach. 

MDMA jest obecnie w fazie badań klinicznych jako potencjalny lek w leczeniu zespołu stresu pourazowego (PTSD) czy lęku społecznego u dorosłych z autyzmem. Według strony clinicaltrials.org liczba badań klinicznych (w różnej fazie) z użyciem MDMA jako leku na depresję na całym świecie wynosi 5. Co więcej, istnieją również dowody na to, że psylocybina może być skuteczna w leczeniu depresji i lęków, podobnie jak MDMA. Podobnie również, podczas takich badań psylocybina jest zawsze przyjmowana pod nadzorem lekarza. Na stronie clinicaltrials.org  możemy z kolei znaleźć 48 badań klinicznych z udziałem psylocybiny w leczeniu depresji.

Psychodeliki na receptę

Australijski odpowiednik Amerykańskiej agencji FDA zauważył potencjał drzemiący w MDMA i psylocybinie i umożliwi psychiatrom przepisywanie chorym tych substancji już w lipcu tego roku. Według komunikatu ogłoszonego przez australijską agencję, psylocybina i MDMA mogą być stosowane terapeutycznie w kontrolowanych warunkach, kiedy dla pacjentów z określonymi, opornymi na leczenie chorobami psychicznymi brak jest już innych opcji leczenia. Chodzi tutaj konkretnie o zespół stresu pourazowego, na który będzie można przepisywać psylocybinę oraz o depresję lekooporną, na którą australijscy psychiatrzy będą przepisywać MDMA.

W związku z tym, że jeszcze do niedawna substancje te były uznawane za narkotyki, zanim australijscy lekarze przepiszą pacjentom MDMA i psylocybinę, będą musieli uzyskać kilka zgód agencji rządowych, wykazać się doświadczeniem w zawodzie oraz uzasadnieniem wyboru pacjentów do terapii. Będą musieli spisywać protokoły leczenia i będą nieustannie monitorować pacjentów. Papierologii będzie dużo, jednak wszystko to jest konieczne, gdyż ilość dowodów na to, że substancje te faktycznie przynoszą korzyści w leczeniu chorób psychicznych jest niestety ograniczona.

Ta niezwykle przełomowa decyzja czyni Australię pierwszym krajem na świecie, który oferuje taką terapie pacjentom. Jest to nie tylko ogromna nadzieja dla pacjentów w potrzebie, ale też jest to również przełomem dla naukowców i lekarzy zajmujących się zdrowiem psychicznym i badaniem wpływu psychodelików na leczenie chorób. Dane z Australii na pewno ogromnie poszerzą naszą wiedzę na temat MDMA,  psylocybiny i ich potencjalnego zastosowania w medycynie.

Opublikowano w dziale nauki o zdrowiu dnia 27 lut 2023