Dzisiejsze dzieci bardzo szybko dowiadują się, że bociany, które wiosną przylatują do Polski, jesienią wybiorą się w podróż do dużo cieplejszej i przyjaznej zimą Afryki, by wraz z pierwszymi ciepłymi dniami kolejnego roku wrócić do Europy. Fakt, że zwierzęta odbywają migracje, jest dla nas naturalny i oczywisty, ale nie zawsze tak było.
Czytaj dalejJeszcze 200 lat temu odpowiedź na pytanie „Co robią ptaki, gdy opuszczają swoje siedliska?” była zagadką. Z problemem tym zmagali się już starożytni myśliciele, którzy proponowali rozmaite wyjaśnienia. Niektóre wręcz absurdalne. Arystoteles na przykład nie wykluczał, że ptaki ulegają swego rodzaju transmutacji do innej postaci, lepiej przystosowanej do danej pory roku. I tak, jego zdaniem, brązowe gajówki zimą stawały się popielato-czarnymi kapturkami. W rzeczywistości te podobne rozmiarami ptaki spędzały w Grecji lato i zimę i zwyczajnie rzadko były tam widywane jednocześnie.
Ale ta transmutacja nie musiała dotyczyć tylko zwierząt, ale także roślin. Panował pogląd, że bernikla białolica, gatunek gęsi żyjący na Grenlandii i zimujący na europejskich wybrzeżach, przemieniał się w drewno (albo, zależnie od wersji, w pąkle). Z tego powodu spożywanie jej mięsa było dopuszczone w czasie postu!
Arystoteles przedstawił jeszcze dwa inne wyjaśnienia. Były nimi hibernacja i migracja. Można rzec – blisko… Ale tu też mieliśmy absurdy, jak powstała w 1666 roku teoria migracji ptaków na księżyc!
Pierwszy poważny dowód potwierdzający teorię migracji pochodzi z maja 1822 roku. Wtedy pewien niemiecki szlachcic zastrzelił bociana przeszytego metrową, drewnianą włócznią. Przeprowadzający oględziny ekspert stwierdził, że pochodziła ona z Afryki, gdzie ów bocian musiał zimować.
Autorem tego tekstu jest właściciel serwisu. Cała kwota wsparcia, jaką przekażesz na jego rzecz będzie zainwestowana w rozwój portalu.
Opublikowano w dziale nauki przyrodnicze dnia 03 lis 2021
Barlein, F. (2008) The mysteries of bird migration – still much to be learnt. British Birds 101, 68–81.
Lincoln, F.C. (1935) Migration of Birds.
Minogue K. (2013) Science, Superstition and the Goose Barnacle. Pobrano z: https://sercblog.si.edu/science-superstition-and-the-goose-barnacle/ (Dnia: ).
Pfeilstorch. From Wikipedia, the free encyclopedia. Pobrano z: https://en.wikipedia.org/wiki/Pfeilstorch (Dnia: 3.11.2021).
Pomeroy R., (2018) The Weirdest Ideas About Bird Migration, Pobrano z:
https://www.realclearscience.com/blog/2018/02/19/the_weirdest_ideas_about_bird_migration.html (Dnia: 3.11.2021).
Zdjęcie: Carlos Delgado, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=25881901