Relaksujące pomidory

W 2020 roku Jennifer Doudna i Emmanuelle Charpentier otrzymały Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii za opracowanie precyzyjnej technologii edycji genomu CRISPR/Cas (Ledford, Callaway, 2020). Metoda ta zrewolucjonizowała inżynierię genetyczną sprawiając, że już w 2021 roku mamy pierwsze modyfikowane genetycznie tą metodą pomidory, dostępne komercyjnie (Waltz, 2021).

Pomidor zamiast suplementu diety?

Pomidory odmiany „Sicilian Rouge” dzięki edytowaniu genomu metodą CRISPR/Cas9 zawierają duże ilości kwasu γ-aminomasłowego (GABA) (Waltz, 2021). Pomidory powstały i są sprzedawane w Japonii przez start-up o nazwie  Sanatech Seed. Sądzi się, że doustne przyjmowanie GABA może mieć potencjalny efekt uspokajający i relaksujący, jednak brak jest jednoznacznych dowodów na takie działanie GABA (Boonstra, i in., 2015). W Japonii natomiast suplementy diety i żywność wzbogacona o GABA są bardzo popularne, dlatego naukowcy z Sanatech Seed zdecydowali się na użycie właśnie takiej modyfikacji (Waltz, 2021). 

Naukowcy zwiększyli ilość GABA „wyłączając” w pomidorze gen, który koduje domenę wiążącą kalmodulinę (CaMBD) białka dekarboksylazy glutaminianowej (GAD). Domena CaMBD reguluje aktywność enzymu GAD. Dzięki wyłączeniu tej domeny, enzym GAD biorący udział w szlaku syntezy kwasu γ-aminomasłowego zwiększa swoją aktywność, co ostatecznie doprowadza do tego, że w pomidorach Sicilian Rouge kwasu GABA jest 4-5 - krotnie więcej niż w zwykłych pomidorach. 

Firma po raz pierwszy przetestowała zapotrzebowanie konsumentów na takiego pomidora w maju 2021 r., kiedy to do około 4200 chętnych ogrodników, wysłano darmowe sadzonki pomidorów z tą modyfikacją genetyczną. Zachęcona pozytywną reakcją ogrodników firma we wrześniu rozpoczęła bezpośrednią sprzedaż internetową świeżych pomidorów, a miesiąc później przyjęła zamówienia na sadzonki na kolejny sezon wegetacyjny. 

Ulepszone rośliny na sklepowych półkach

Takie doniesienia pozwalają mieć nadzieję, że być może niedługo rośliny powstałe przy użyciu metody CRISPR/Cas9 zagoszczą na sklepowych półkach. W Japonii rośliny edytowane genetycznie tą metodą oficjalnie nie nazywa się „GMO”, co na pewno ma pozytywny wpływ na odbiór konsumentów i być może dzięki temu kiedyś taka żywność stanie się powszechna. Mam nadzieję że nie tylko w Japonii ale też w Europie. 

Opublikowano w dziale nauki przyrodnicze dnia 03 sty 2022